Zielone torowisko z rozchodników
Zastosowanie mat rozchodnikowych pozwala oszczędzać koszty serwisowania torowiska (nie trzeba kosić) i zasoby (nie trzeba regularnie podlewać, poświęcać zbyt dużo czasu na serwisowanie).
O tym jak drogie jest utrzymanie zielonych torowisk wykonanych z trawy (koszenie średnio co 1,5 miesiąca, instalacja systemu nawadniania, regularne podlewanie, uzupełnianie roślinności, nawożenie) można przeczytać w artykule „Zazielenianie torowisk okiem praktyka” (J.Więcławska, Zieleń Miejska 2/2016).
Rozchodniki to roślinność sucholubna, odporna na suszę i estetyczna przez większość roku.
Wiosną i latem pięknie kwitną tworząc barwny kobierzec – zobacz zdjęcia z torowiska w Poznaniu na dole strony. Jesienią przebarwiają się efektownie, co widać na zdjęciu zielonego torowiska we Francji, które pokazujemy obok.
Doskonale sprawdzają się w warunkach ekstremalnych spowodowanych zmianami klimatycznymi – upałów, nasłonecznienia, suszy (trawa wysycha w takich warunkach i jest podatna na pożary, które mogą być spowodowane np. iskrą z jadącego tramwaju).
Zielone torowiska z mat rozchodnikowych są już w Warszawie, Poznaniu, Wrocławiu, Toruniu i kilku innych polskich miastach.
Specjalizujemy się w dostawie prekultywowanych, w 90% zazielenionych mat rozchodnikowych (rozchodniki z rolki) i kompleksowych rozwiązań na zielone torowiska z rozchodników.
Dostarczaliśmy maty rozchodnikowe na jedno z największych w Polsce zielonych torowisk z mat rozchodnikowych w Poznaniu (ulica Naramowicka, dostawa w 2021 roku ponad 13 000m2 maty rozchodnikowej oraz substratu ekstensywnego), także w Poznaniu na zielone torowisko przy ul. Unii Lubelskiej (2020) oraz w Toruniu (2021).
Skorzystaj z naszego doświadczenia i wsparcia projektowego. Doradzimy jakie rozwiązania będą optymalne dla Twojej inwestycji.
Jak wyliczyły Tramwaje Warszawskie, utrzymanie zielonego torowiska z mat rozchodnikowych na długości 1 m pojedynczego toru jest tańsze od utrzymania trawnika na takiej samej długości o ok. 85 zł rocznie.
Zielone torowiska to jedno z najlepszych rozwiązań z zakresu zielone infrastruktury polecanych przez Bazę Wiedzy o Zmianach Klimatu KLIMADA 2.0, gdzie można również znaleźć dane dotyczące porównania kosztu wykonania i utrzymania zielonych torowisk w zabudowie trawiastej i w zabudowie z rozchodników (źródło informacji Tramwaje Warszawskie sp. z o.o.).
Koszt wykonania i utrzymania różnego rodzaju zabudowy zaprezentowano w tabeli.
| L.p. | Rodzaj czynności | Koszty netto zielonej zabudowy [zł/1 mtp/rok]* |
|
| Zabudowa trawiasta | Zabudowa z rozchodnikiem | ||
| 1.1 | Wykonanie zielonej zabudowy | 421,00 | 622,65 |
| 1.2. | Utrzymanie zielonej zabudowy | 96,20 | 11,47 |
* dane na podstawie zawartych umów
mtp – metr toru pojedynczego
Torowiska wykonane z mat rozchodnikowych (rozchodniki w rolce) nie wymagają regularnego podlewania i koszenia. To duża przewaga np. nad trawnikami, które należy regularnie podlewać i kosić. Terenów obsadzonych rozchodnikami nie trzeba kosić, wystarczy nawadniać tylko w czasie długotrwałej suszy, usuwać chwasty, nawozić.
Dzięki tym zaletom jest to roślinność, która pozwala oszczędzać koszty i tak cenne zasoby jak: woda, paliwo i energia elektryczna do kosiarek oraz praca ludzka.
Tereny obsadzone rozchodnikami w miastach to przykład zielonej infrastruktury, NBS (ang. Nature Based Solutions) i zrównoważonych systemów drenażu.
Rozchodniki to rośliny odporne na suszę. Stosując rozchodniki w miastach spełniamy zalecenia „Programu przeciwdziałania niedoborowi wody (PPNW) na lata 2021-2027 z perspektywą do roku 2030” dotyczące wprowadzenia do uprawy roślin o niższej wodochłonności.
W dokumencie tym zalecany jest również xeriscapingu (od greckiego słowa „xeros” – suchy), który zakłada, że powinno się stosować gatunki roślin jak najlepiej przystosowane do lokalnego klimatu. To zwiększa szansę, że nawodnienie wodą z deszczówki będzie dla nich wystarczające. Jeśli sprowadzane są obce gatunki, najlepiej wybrać sukulenty – ich mięsiste liście magazynują zapasy wody.
Zalety zielonych torowisk w miastach:
- więcej ciszy: rośliny zasadzone między szynami obniżają poziom dźwięków wydawanych przez tramwaje nawet o kilka decybeli;
- mniej zanieczyszczone powietrze: dodatkowa roślinność pozwala filtrować spaliny, za których powstawanie odpowiada ruch samochodowy;
- mniej zanieczyszczone powietrze: zapobieganie wzbijaniu się pyłów przez przejeżdżające tramwaje;
- niższa temperatura latem: ziemia, na której rośnie roślinność, wchłania wilgoć i dzięki temu zwłaszcza latem, obniża temperaturę otoczenia, przeciwdziałając powstawaniu miejskiej wyspy ciepła;
- przyczyniają się do retencjonowania wód opadowych w miejscu ich powstawania;
- stanowią narzędzie adaptacji do zmian klimatu w miastach;
- zwiększenie bioróżnorodności i budowa zielonych korytarzy w miastach (rozchodniki kwitną);
- poprawa estetyki: rozchodniki kwitną, a jesienią przebarwiają się na piękne kolory.
Dodatkowe zalety zielonych torowisk wykonanych z mat rozchodnikowych:
- stop suszy: w czasie niedoborów wody, kiedy jest ona tak cenna, nie trzeba jej marnować na regularne podlewanie zielonego torowiska z trawy;
- nie trzeba stosować drogiego w instalacji i utrzymywaniu systemu nawadniającego – takie systemy stosuje się w przypadku torowisk z trawy;
- maty rozchodnikowe (rozchodniki w rolce) rozkłada się szybko i sprawnie – a możliwość szybkiej instalacji jest ważna w przypadku budowy torowisk (np. ze względu krótki czas wyłączenia danego odcinka z ruchu, konieczność pracy w nocy);
- nie trzeba kosić – niższe koszty eksploatacji i serwisowania – oszczędność nakładów na pracę ludzką;
- mniejszy ślad węglowy (nie trzeba zużywać paliwa do kosiarek, urządzeń, pojazdów potrzebnych do serwisowania);
- rozchodniki to roślinność odporna na ekstremalne warunki spowodowane zmianami klimatycznymi – dobrze znoszą duże nasłonecznienie i brak opadów (trawa na torowiskach wysycha w takich warunkach, a sucha trawa jest podatna na pożary – zobacz artykuł);
- zastosowanie rozchodników w rolce pozwala uzyskać natychmiastowy efekt pokrycia w 90% roślinnością w momencie instalacji;
- jeśli nie ma mrozu, to można je instalować i prowadzić prace także późną jesienią i wczesną wiosną (zobacz artykuł), kiedy inne sposoby zazielenienia się nie sprawdzą;
- jest to wcześniej prekultywowana roślinność (mata z rozchodników), związana z gruntem w momencie instalacji – nie uszkodzą jej ptaki, ani pęd powietrza spowodowany przejeżdżającym tramwajem (jeśli na torowisku wysiewa się nasiona to przejeżdżające tramwaje wywiewają nasiona (zobacz artykuł) i trawa nie może się zakorzenić, podobnie jest z małymi sadzonkami roślin – niszczą je ptaki i przejeżdżające tramwaje, zanim na trwałe ukorzenią się w gruncie;
- większa różnorodność biologiczna niż w przypadku trawy – rozchodniki kwitną;
- estetyka – rozchodniki kwitną i przebarwiają się na piękne jesienne kolory;
- jest to sprawdzone w polskich miastach rozwiązanie (np. Warszawa, Poznań, Wrocław, Toruń).
Maty rozchodnikowe na zielone torowiska.
O zielonych torowiskach z rozchodników: „Jego zaletą jest to, że nie wymaga specjalnych nakładów pod względem nawożenia, nawadniania czy koszenia. Daje natomiast ciekawy efekt w postaci możliwości zróżnicowania kolorystycznego” w rozmowie z Transportem Publicznym podkreśla dr. Wojciech Oleksiewicz z Politechniki Warszawskiej.
Rozchodnik okazał się też bardzo efektywny, jeśli chodzi o zazielenianie istniejących torowisk.
Stare torowiska bazują na podsypce z tłucznia, co dotychczas utrudniało wprowadzanie tam roślin. Obiecujące eksperymenty, w ramach projektu zgłoszonego do budżetu obywatelskiego, przeprowadzono na jednym z warszawskich torowisk.
„Na ul. 11 Listopada na Pradze sprawdzaliśmy, jakie metody można zastosować przy zakładaniu zielonych torowisk na istniejących torach z tłuczniem. Na testowym odcinku założyliśmy sześć poletek doświadczalnych, każde miało po 10 metrów. Znalazły się na nich: trawa zasiewana, trawa z rolki i rozchodnik. Każde z tych poletek powstało w dwóch wariantach – na geowłókninie i na specjalnej macie kubełkowej z systemem nawadniania” mówi Maciej Dutkiewicz, rzecznik prasowy Tramwajów Warszawskich. „W efekcie udało się wybrać najbardziej ekonomiczną oraz najtrwalszą z możliwości: wybór padł właśnie na wytrzymałe i eleganckie rozchodniki, znane z przydomowych skalniaków”.
